|
Datum |
Gebeurtenis(sen) |
1 | 1579 | - 1579—18 jan 1795: Zevenwouden - Kwartier van Friesland
Zevenwouden
|
2 | 1588 | - 12 apr 1588—19 jan 1795: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
De instructie van 12 april 1588 is een besluit van de Staten-Generaal van de Nederlanden (ook wel "Generaliteit" genoemd) dat op 12 april 1588 tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd genomen. De instructie machtigde de Raad van State tot het algemeen bestuur van de opstandige gewesten (op dat moment geheel of gedeeltelijk bestaande uit Gelre, Holland, Zeeland, Utrecht, Friesland en Overijssel) die toen de Verenigde Provinciën vormden. Dezelfde dag namen de Staten-Generaal het besluit om alle ambtenaren te ontslaan van hun eed aan Leicester en met een nieuwe eed aan zichzelf te verbinden. Deze twee besluiten worden algemeen gezien als de totstandkoming van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hoewel de Bataafse Republiek als staat nooit officieel werd uitgeroepen, wordt in Nederland door historici doorgaans als begindatum aangehouden 19 januari 1795, één dag nadat erfstadhouder Willem V naar Engeland was gevlucht. De komst van de Fransen in 1795 maakten een einde aan zijn bewind.
|
3 | 1795 | - 19 jan 1795—5 jun 1806: Bataafse Republiek
Hoewel de Bataafse Republiek als staat nooit officieel werd uitgeroepen, wordt in Nederland door historici doorgaans als begindatum aangehouden 19 januari 1795, één dag nadat erfstadhouder Willem V naar Engeland was gevlucht. De komst van de Fransen in 1795 maakten een einde aan zijn bewind. Na het decreet van 5 juni 1806 en een tussen Frankrijk en de Bataafse Republiek gesloten verdrag werd het Koninkrijk Holland in het leven geroepen, met aan het hoofd koning Lodewijk Napoleon.
|
4 | 1799 | - 30 mrt 1799: departementale indeling 1798
In de Staatsregeling 1798 (artikel 3) werd de departementale indeling van de republiek vastgesteld. De gewesten werden opgeheven en er kwam een departementale indeling volgens Frans model, waarbij de oude gewestgrenzen verdwenen. Deze indeling werd bij wet van 30 maart 1799 nader geregeld.
|
5 | 1802 | - 21 jun 1802: departementale indeling 1801
In de Staatsregeling 1801 (artikel 21) werd de departementale indeling van de republiek opnieuw vastgesteld. Daarbij werd de departementale indeling van 1798 teruggedraaid; de bekende historische gewestnamen en -indelingen werden weer verwerkt in de departementale structuur. Deze indeling werd bij wet van 21 juni 1802 nader geregeld.
|
6 | 1806 | - 5 jun 1806—9 jul 1810: Koninkrijk Holland
Na het decreet van 5 juni 1806 en een tussen Frankrijk en de Bataafse Republiek gesloten verdrag werd het Koninkrijk Holland in het leven geroepen, met aan het hoofd koning Lodewijk Napoleon. Bij keizerlijk decreet - van Napoleon Bonaparte - van 9 juli 1810 werd het koninkrijk Holland (overigens nog slechts bestaand uit het deel ten noorden van de grote rivieren) ingelijfd bij het Franse keizerrijk.
|
7 | 1807 | - 13 apr 1807: departementale indeling 1806
Na de instelling van het koninkrijk Holland in 1806 werd bij wet van 13 april 1807 de departementale indeling van het rijk opnieuw vastgesteld.
|
8 | 1810 | - 9 jul 1810—21 nov 1813: Eerste Franse Keizerrijk
Bij keizerlijk decreet - van Napoleon Bonaparte - van 9 juli 1810 werd het koninkrijk Holland (overigens nog slechts bestaand uit het deel ten noorden van de grote rivieren) ingelijfd bij het Franse keizerrijk. De proclamatie van het Vorstendom der Verenigde Nederlanden werd op 21 november 1813 uitgeroepen door het Driemanschap van 1813.
|
9 | 1812 | - 1812—1951: Weststellingwerf
De grietenij Weststellingwerf werd bij de bestuurlijke en rechterlijke reorganisatie van 1812 gesplitst in drie mairieën, te weten: 1. Noordwolde, met de dorpen Noordwolde, Finkega, Steggerda, Peperga en Blesdijke. Zandhuizen was een woonplaats onder Noordwolde -- 2. Sonnega, met de dorpen Sonnega, Nijlamer, Oldelamer, Oldetrijne, Nijtrijne, Munnekeburen, Scherpenzeel en Spanga. Slijkenburg was een woonplaats onder Spanga -- 3. Wolvega, met de dorpen Wolvega, Ter Idzard, Oldeholtpa, Nijeholtpa, Oldeholtwolde en Nijeholtwolde. Het dorp Boijl werd onder de mairie Oldeberkoop gebracht.
|
10 | 1813 | - 21 nov 1813—16 mrt 1815: Soeverein Vorstendom der Verenigde Nederlanden
De proclamatie van het Vorstendom der Verenigde Nederlanden werd op 21 november 1813 uitgeroepen door het Driemanschap van 1813. Op 16 maart 1815 riep Willem Frederik Prins van Oranje-Nassau zichzelf uit tot koning Willem I der Nederlanden en werd ingehuldigd tot "Koning der Verenigde Nederlanden", waarop ook de naam van het land veranderde in "Koninkrijk der Verenigde Nederlanden".
|
11 | 1815 | - 16 mrt 1815—4 okt 1830: Koninkrijk der Verenigde Nederlanden
Op 16 maart 1815 riep Willem Frederik Prins van Oranje-Nassau zichzelf uit tot koning Willem I der Nederlanden en werd ingehuldigd tot "Koning der Verenigde Nederlanden", waarop ook de naam van het land veranderde in "Koninkrijk der Verenigde Nederlanden". Na afscheuring van de Zuidelijke Nederlanden en de uitgeroepen onafhankelijkheid van de nieuw te vormen staat met de naam ‘België’ op 4 oktober 1830 verder als het ‘Koninkrijk der Nederlanden’.
|
12 | 1816 | - 1 okt 1816—19 jun 1851: Schoterland (grietenij)
Schoterland (grietenij)
- 1 okt 1816—19 jun 1851: Aengwirden (grietenij)
Aengwirden (grietenij)
|
13 | 1830 | - 4 okt 1830: Koninkrijk der Nederlanden
Verder als het ‘Koninkrijk der Nederlanden’ na de Belgische Revolutie die tot afscheuring van de rooms-katholieke, Zuidelijke Nederlanden leidde en de uitgeroepen onafhankelijkheid van de nieuw te vormen staat met de naam ‘België’ op 4 oktober 1830.
|
14 | 1851 | - 19 jun 1851—1 jul 1934: Schoterland (gemeente)
Schoterland (gemeente)
- 19 jun 1851—1 jul 1934: Aengwirden (gemeente)
Aengwirden (gemeente)
|